به طور کلی چهارشنبه سوری یکی از جشن های باستانی و پرشور ما ایرانی هاست که هر ساله در آخرین سه شنبه شب سال برگزار میشه. در این شب، مردم با روشن کردن آتش و پریدن از روی اون و میل کردن غذاهای خاصی مثل رشته پلو، آش رشته و غیره به استقبال نوروز میرن.
اما همونطور که می دونید این مراسم باستانی میتونه با خطراتی مثل سوختگی های پوستی و در موارد شدیدتر حتی سوختگی چشم چهارشنبه سوری همراه باشه و متاسفانه گواه این قضیه هم آمار سوختگی در این روز خاص هست که هر سال منتشر میشه!
پس بهتره با هم درباره کمک های اولیه در مواجهه با سوختگی های چهارشنبه سوری صحبت کنیم تا اگه خدایی نکرده اتفاقات ناگواری مثل سوختگی دست چهارشنبه سوری یا حتی سوختگی صورت و چشم افتاد، بدونید چطور باید عمل کنید.
انواع سوختگی ها و درجه بندی اون ها
در سوانح سوختگی چهارشنبه سوری ممکنه با سوختگی هایی در قسمت های مختلف بدن روبرو بشید که شدت هر کدوم با دیگری فرق داره و طبیعتاً کمک های اولیه متفاوتی هم نیاز دارن. در کل سوختگی ها بر اساس شدت و عمق آسیب به ۳ درجه تقسیم میشن:
| نوع سوختگی | توضیحات |
|---|---|
| سوختگی درجه یک | فقط لایه خارجی پوست (اپیدرم) آسیب میبینه و علائمی مثل قرمزی، درد و تورم خفیف داره. |
| سوختگی درجه دو | علاوه بر اپیدرم، لایه زیرین (درم) هم درگیر میشه. این نوع سوختگی با درد شدید، قرمزی، تاول و تورم همراهه. |
| سوختگی درجه سه | تمام لایه های پوست تخریب میشن و ممکنه بافت های زیرین مثل عضلات و استخوان ها هم آسیب ببینن. پوست ممکنه سفید، سیاه یا خشک و چرمی بشه و حتی امکان داره به دلیل آسیب به عصب ها درد کمتر احساس شه. |
حالا که با انواع سوختگی های شب چهارشنبه سوری آشنا شدین در ادامه کمک های اولیه برای درمان سوختگی درجه یک و سایر درجه ها رو براتون توضیح میدیم.
کمک های اولیه در مواجهه با سوختگی های چهارشنبه سوری
در مواجهه با سوختگی های چهارشنبه سوری لازمه یک سری کارها رو تحت عنوان کمک های اولیه مرحله به مرحله انجام بدین. یادتون باشه انجام درست و به ترتیب این مراحل اهمیت زیادی داره مخصوصاً اگه با سوختگی بچه ها در چهارشنبه سوری سر و کار داشته باشین. بریم که ببینیم مراحل چی هستن.
حفظ خونسردی در سوختگی شب چهارشنبه سوری
در حوادث سوختگی چهارشنبه سوری اولین قدم اینه که آرامش خودمون رو حفظ کنیم تا بتونیم بهترین تصمیم رو بگیریم. حفظ خونسردی در این مواقع باعث میشه که سریع تر و درست تر واکنش نشون بدیم.
وحشت زدگی یا عجله میتونه باعث تصمیمات اشتباه بشه که آسیب رو بیشتر می کنه. به جای دستپاچگی چند نفس عمیق بکشید و روی انجام مراحل کمک های اولیه سوختگی پوست در چهارشنبه سوری تمرکز کنید.
دور کردن مصدوم از منبع حرارت
فرد مصدوم رو به سرعت از محل آتش یا منبع حرارت دور کنیم تا از گسترش سوختگی جلوگیری بشه. اگه مصدوم در معرض دود یا گازهای سمی ناشی از آتش سوزی باشه باید سریع تر به فضای باز یا یک محیط با تهویه مناسب منتقل بشه.
مراقب باشیم که در حین جا به جایی، فشار یا ضربه ای به محل سوختگی وارد نشه. اگه محیط همچنان خطرناک یا قابل اشتعال باشه باید از دیگران هم بخواهیم که فاصله ایمن رو رعایت کنن.
خنک کردن محل سوختگی
محل سوختگی رو به مدت 10 تا 20 دقیقه زیر آب خنک (نه یخ) بگیرید تا حرارت از پوست خارج بشه و درد کاهش پیدا کنه. بهتره از جریان آب استفاده کنیم و از فرو بردن محل سوختگی داخل آب خودداری کنیم چون این کار میتونه احتمال عفونت رو بالا ببره.
اگه آب در دسترس نبود، می تونید از کمپرس سرد (مثل پارچه تمیز و مرطوب) استفاده کنید. توجه داشته باشید که استفاده از یخ یا آب خیلی سرد ممکنه باعث آسیب بیشتر به بافت پوست بشه.
حذف لباس ها و زیورآلات
اگه لباس یا زیورآلاتی روی محل سوختگی هست و به پوست نچسبیده، اون ها رو به آرامی خارج کنیم تا از تورم بیشتر جلوگیری بشه.
لباس های تنگ یا زیورآلات می تونن باعث محدود شدن جریان خون و تشدید ورم در محل سوختگی بشن. بهتره این موارد رو قبل از شروع تورم خارج کنید اما اگه به پوست چسبیده بودن، نباید به زور متوسل بشید و جداشون کنید. در این شرایط، بهتره روی محل سوختگی یک گاز استریل قرار بدین و منتظر کمک پزشکی باشید.
پوشاندن محل سوختگی
با یک گاز استریل یا پارچه ی تمیز، محل سوختگی رو به طور شل بپوشونیم تا از آلودگی و عفونت جلوگیری بشه. باند یا پارچه نباید خیلی سفت بسته بشه چون ممکنه باعث فشار روی بافت آسیب دیده و افزایش درد بشه.
اگه گاز استریل در دسترس نبود، می تونید از یک پارچه نخی تمیز استفاده کنید اما از مواد پرزدار که ممکنه به زخم بچسبن، پرهیز کنید. پوشاندن محل سوختگی کمک می کنه تا پوست در برابر آلودگی های محیطی محافظت بشه و روند بهبودی بهتر پیش بره.
عدم ترکاندن تاول ها
تاول ها به طور طبیعی از پوست محافظت می کنن پس اگر حوادث ناشی از چهارشنبه سوری منجر به سوختگی و در نهایت تاول شدن نباید اون ها رو بترکونید. ترکاندن تاول ها میتونه باعث ورود میکروب ها و افزایش خطر عفونت بشه.
البته اگه تاول به طور طبیعی باز شد، محل رو با آب و صابون ملایم بشوریدو با یک گاز استریل بپوشونید. در صورت بزرگ بودن تاول یا وجود علائم عفونت مثل قرمزی شدید و ترشح، بهتره به پزشک مراجعه کنید.
عدم استفاده از مواد نامناسب
در بروز سوختگی به عنوان یکی از بدترین حوادث چهارشنبه سوری هرگز از موادی مثل یخ، کره، خمیر دندان یا روغن روی سوختگی استفاده نکنید چون ممکنه باعث عفونت یا آسیب بیشتر بشن.
این مواد ممکنه یک لایه روی پوست ایجاد و گرما رو در داخل زخم حبس کنن که میتونه آسیب بافتی رو تشدید کنه. همچنین برخی از این مواد مثل کره و روغن محیط مناسبی برای رشد باکتری ها ایجاد می کنن و احتمال عفونت رو بالا می برن. بهترین کار اینه که فقط از آب خنک و پانسمان تمیز استفاده کنید و برای درمان های بیشتر پیش پزشک برید.
تماس فوری با اورژانس در صورت بروز حادثه در چهارشنبه سوری
اگه سوختگی شدید یا گسترده بود حتماً با اورژانس (۱۱۵) تماس بگیرید یا مصدوم رو به نزدیک ترین مرکز درمانی منتقل کنید. بذارید این جوری بهتون بگیم سوختگی های درجه سه، سوختگی های گسترده یا سوختگی در نواحی حساس مثل سوختگی صورت در چهارشنبه سوری یا درمان سوختگی دست با آتش و همین طور مفاصل نیاز به رسیدگی فوری پزشکی دارن.
اگه مصدوم علائمی مثل دشواری در تنفس یا ضعف شدید داشت تا زمان رسیدن اورژانس، وضعیتش رو تحت نظر بگیرید. در این شرایط بهتره فرد رو در وضعیت راحتی قرار بدین و از دادن نوشیدنی یا دارو بدون تجویز پزشک خودداری کنید.
پیشگیری از حوادث چهارشنبه سوری؛ مثل همیشه پیشگیری بهتر از درمانه!
برای اینکه چهارشنبه سوری شادی داشته باشید بهتره نکات ایمنی رو رعایت کنید و راههای پیشگیری از حوادث چهارشنبه سوری رو یاد بگیرید یعنی:
- استفاده از مواد آتش بازی مجاز: فقط از مواد آتش بازی استاندارد و مجاز استفاده کنید و دور خرید مواد ناشناخته یا دست ساز مثل بمب، نارنجک و غیره خط بکشید؛
- رعایت فاصله ایمن: هنگام روشن کردن آتش و پریدن وز اون و خوندن ” زردی من از تو، سرخی تو از من” یا آتش بازی فاصله مناسبی از دیگران و اشیاء قابل اشتعال داشته باشید؛
- حضور بزرگ ترها: کودکان و نوجوانان حتماً باید تحت نظارت بزرگ ترها باشن و از انجام حرکات خطرناک خودداری کنن تا با حوادث ناگواری مثل سوختگی کودکان در چهارشنبه سوری روبرو نشید؛
- آماده داشتن وسایل ایمنی: داشتن یک سطل آب، کپسول آتش نشانی یا پتو برای خاموش کردن آتش در مواقع ضروری میتونه مفید باشه؛
البته که رعایت این نکات می تواند تاثیر قابل توجهی در جلوگیری از حوادث چهارشنبه سوری داشته باشد بنابراین در این جشن محبوب از توجه به موارد گفته شده غافل نشوید تا از حوادث بد چهارشنبه سوری در امان بمانید.
جمع بندی
چهارشنبه سوری جشنی پر از شادی و هیجانه اما برای اینکه این شادی به تلخی تبدیل نشه لازمه نکات ایمنی رو رعایت کنید و در صورت بروز حادثه با آگاهی و خونسردی دست به اقدام بزنید.
با رعایت این نکات و آشنایی با کمک های اولیه سوختگی پوست در چهارشنبه سوری می تونید از سوختگی ها و حوادث ناگوار جلوگیری کنید و لحظات خوشی رو در کنار خانواده و دوستانتون بگذرونید.
امیدوارم این مطلب براتون مفید بوده باشه، ما در تی رایس آرزو داریم چهارشنبه سوری ۱۴۰۳ رو با شادی و سلامتی پشت سر بذارید.
سوالات متداول
در صورت سوختگی در چهارشنبه سوری چه کاری باید انجام دهیم؟
خونسردی خودتون رو حفظ کنید. محل سوختگی رو به مدت ۱۰ تا ۲۰ دقیقه زیر آب خنک (نه یخ) بگیرید تا حرارت از پوست خارج شه و درد کاهش پیدا کنه. به هیچ وجه از یخ، کره، خمیر دندان یا روغن روی سوختگی استفاده نکنید چون ممکنه باعث عفونت یا آسیب بیشتر بشن.
در صورت سوختگی شدید چهارشنبه سوری یا گسترده بودن سوختگی فوراً با اورژانس تماس بگیرید یا مصدوم رو به نزدیک ترین مرکز درمانی منتقل کنید.
در حوادث وحشتناک چهارشنبه سوری اگر لباس فرد آتش گرفت چه کنیم؟
در حوادث چهارشنبه سوری آخر سال اگر لباس کسی آتش بگیره، دویدن بدترین کار ممکنه چون اینجوری اکسیژن بیشتری به آتیش میرسه و شعله ور تر میشه.
در عوض، این شخص رو روی زمین بخوابونید و بهش بگید غلت بزنه تا آتش خاموش بشه. همچنین، می تونید یه پتو روش بندازین یا از کپسول های اطفای حریق کمک بگیرید.
در چنین شرایطی هرچی حواس جمع تر باشید و امکانات بیشتری داشته باشید احتمال بروز حوادث ناگوار چهارشنبه سوری هم کمتر میشه.