بعد از یک روز روزه داری لحظه افطار برای اغلب مردم حکم یک پاداش لذت بخش و شیرین رو داره؛ اما گاهی به جای حس سرزندگی دچار ضعف، سنگینی و بی حالی میشیم. چرا بعد افطار حالمون بد میشه؟ آیا مشکل از نوع تغذیه ماست یا فقط واکنش طبیعی بدن به روزه داری هست؟
در این مطلب از تی رایس با نگاهی علمی و کاربردی، دلایل سنگینی بیحالی بعد از افطار رو بررسی می کنیم و راهکارهایی برای جلوگیری از اون ارائه میدیم.
چرا بعد از افطار بیحال می شویم؟ 5 دلیل اصلی
لحظه افطار برای بسیاری از ماها یکی از لذت بخش ترین زمان های ماه رمضان هست. بعد از ساعت ها روزه داری بالاخره میتونیم طعم غذاهای مختلف از ترش کباب شمالی گرفته تا کلی شیرینی و دسر لذیذ رو بچشیم و انرژی از دست رفته مون رو جبران کنیم.
اما گاهی به جای اینکه بعد از افطار سرحال تر بشیم احساس سنگینی، بیحالی یا حتی خواب آلودگی بهمون دست میده. بعضی ها حتی بعد از خوردن افطار به سختی میتونن چشم هاشون رو باز نگه دارن و یه سری ها هم دچار سرگیجه و ضعف میشن.
اگر براتون سواله که علت بی حالی بعد از افطار چیست؟ واقعیت این هست که بدن ما موقع روزه داری در حالت “سازگاری” قرار میگیره؛ یعنی متابولیسم کندتر میشه و دستگاه گوارش برای ساعت ها در حالت استراحت هست. حالا تصور کنید که ناگهان حجم زیادی غذا وارد معده میشه.
این تغییرات سریع در بدن میتونن منجر به احساس بی حالی بشن. علاوه بر این، انتخاب نوع غذا و نحوه تغذیه در لحظه افطار نقش مهمی در میزان انرژی یا خستگی ما بعد از غذا خوردن داره.
در ادامه، نگاهی دقیق تر به دلایل بی حالی بعد از افطار و راه های جلوگیری از اون میندازیم. پس اگه میخواین بدونین که چرا بعد از افطار بی حال می شویم، ادامه این مطلب رو از دست ندین!
1. افت ناگهانی قند خون بعد از مصرف قندهای ساده
با توجه به این که بعد از ساعت ها روزه داری سطح قند خون پایین میاد در نتیجه بسیاری از افراد در لحظه افطار سراغ قندهای ساده مثل خرما، شیرینی و شربت یا حتی چیزکیک توت فرنگی بدون ژلاتین میرن.
این کار باعث افزایش ناگهانی قند خون و ترشح زیاد انسولین میشه اما بعد از مدت کوتاهی، قند خون افت میکنه و بی حالی و ضعف سراغتون میاد.
2. حجم زیاد غذا و درگیری دستگاه گوارش
وقتی بدن برای چندین ساعت در حالت استراحت بوده، خوردن حجم زیادی از غذا مثلاً پلو و خورشت و یه دسر خوشمزه لبنانی به صورت ناگهانی باعث میشه که بخش زیادی از خون بدن به سمت معده و روده هدایت شه. در نتیجه اکسیژن رسانی به مغز کاهش پیدا میکنه و احساس سنگینی و خواب آلودگی ایجاد میشه.
3. کم آبی بدن
روزه داری میتونه باعث کاهش سطح مایعات بدن بشه پس اگر در زمان افطار به اندازه کافی آب و مایعات ننوشید، ممکنه دچار سردرد، بیحالی و ضعف عمومی بشید.
بعد از اینکه کمی آب یا شربت های طبیعی میل کردین حتی می تونید یک فنجان چای سبز اصل هم بنوشید اما حواستون باشه قبلش حتماً یه چیزی بخورید تا معده تون خیلی خالی نباشه.
4 .کاهش فشار خون
بعضی افراد به دلیل کم آبی یا تغییر ناگهانی در رژیم غذایی، بعد از افطار دچار افت فشار خون میشن. این موضوع باعث سرگیجه، خستگی و حتی در برخی موارد غش و بیهوشی میشه.
5. مصرف غذاهای سنگین و پرچرب
غذاهای سرخ کرده و چرب، هضم دشواری دارن و بدن برای تجزیه اون ها انرژی بیشتری مصرف میکنه. این موضوع میتونه منجر به حس خواب آلودگی و سنگینی بعد از افطار بشه.
در عوض پیشنهاد می کنیم طرز تهیه سیرپلو رو یاد بگیرید تا به راحتی همچین غذاهای خوشمزه و سالمی رو برای وعده افطارتون بپزید و نوش جان کنید.
چگونه از بیحالی بعد از افطار جلوگیری کنیم؟
حالا که میدونیم چرا بعد از افطار بیحال میشی دیگه وقتشه که ببینیم چطور میتونیم از این مشکل جلوگیری کنیم. خبر خوب اینه که این احساس ناخوشایند بیشتر به دلیل عادت های تغذیه ای نادرست ایجاد میشه نه یک مشکل جدی جسمی.
یعنی با کمی تغییر در نحوه غذا خوردن و انتخاب مواد غذایی مناسب، میتونیم از خستگی و ضعف بعد از افطار جلوگیری کنیم و انرژی بیشتری برای ادامه شب داشته باشیم. پس اگر میخواین بعد از افطار احساس سبکی و سرزندگی داشته باشین این نکات مهم رو از یاد نبرید:
- افطار رو سبک و تدریجی شروع کنید: به جای خوردن حجم زیادی غذا ابتدا با آب ولرم، شیر یا سوپ سبک شروع کنید. این کار به معده فرصت آماده شدن میده؛
- از قندهای پیچیده استفاده کنید: به جای شیرینی های صنعتی و قندهای ساده ای مثل دسر لیالی لبنان از یه سری مواد غذایی خاص مثلاً نان سبوس دار، خرما به مقدار کم یا مغزیجات بخورید که قند اون ها به آرامی جذب بشه و افت ناگهانی قند خون ایجاد نکنن؛
- مصرف مایعات رو فراموش نکنید: بین افطار تا سحر حدود 8 لیوان آب یا مایعات سالم بنوشید تا دچار کم آبی نشید؛
- وعده افطار رو سبک و متعادل نگه دارید: از خوردن غذاهای خیلی چرب و سرخ کرده مثل قارچ سوخاری پرهیز کنید و به جای اون از پروتئین های سبک، سبزیجات و غذاهای زودهضم بخورید؛
- بعد از افطار یه کمی تحرک داشته باشید: بلافاصله بعد از غذا دراز نکشید. کمی پیاده روی سبک میتونه به هضم بهتر غذا و جلوگیری از بی حالی کمک کنه؛
با رعایت این نکات ساده، بعد از افطار احساس سبکی و نشاط خواهید داشت و میتونید از ساعات باقی مانده شب بهترین استفاده رو ببرید.
جمع بندی
بیحالی بعد از افطار بیشتر به دلیل تغذیه نامناسب، کم آبی بدن و تغییرات ناگهانی قند خون اتفاق میفته. با رعایت نکات ساده ای مثل مصرف غذاهای سبک، پرهیز از قندهای ساده و نوشیدن آب کاف میتونید از این حالت جلوگیری کنید و انرژی بیشتری بعد از افطار داشته باشید.
شما بعد از افطار چه احساسی دارید؟ آیا شما هم درگیر این مشکل هستین که چرا بعد از افطار حالم بد میشه؟ تجربه ها و راهکارهای خودتون رو در بخش نظرات با ما به اشتراک بگذارید!
سوالات متداول
چرا بعد از افطار خوابم میگیره؟
چون بدن بعد از ساعت ها روزه داری ناگهان درگیر هضم غذا میشه. حجم زیادی از خون به سمت معده میره و باعث میشه اکسیژن رسانی به مغز کمتر بشه، نتیجه؟ احساس خواب آلودگی و سنگینی!
علت بدن درد بعد از افطار چیست؟
به احتمال زیاد به کم آبی یا افت فشار خون مربوطه. وقتی مایعات کافی به بدن نرسه، عضلات خشک و منقبض میشن و ممکنه درد بگیرن.
مصرف غذاهای خیلی چرب و سنگین هم هضم رو سخت میکنه و باعث درد عضلانی میشه .
چرا بعد از افطار تپش قلب میگیرم؟
مصرف غذاهای پرچرب، خیلی شیرین یا حتی نوشیدنی های خیلی سرد میتونه باعث تحریک دستگاه گوارش و فشار روی قلب بشه. افت یا افزایش ناگهانی قند خون هم یکی دیگه از دلایلشه. بهتره افطار رو سبک و آروم شروع کنید.
چرا بعد از افطار سر درد میگیریم؟
کم آبی، افت قند خون یا حتی تغییر ناگهانی فشار خون میتونه عاملش باشه. اگه بعد از افطار سردرد می گیرید احتمالاً به اندازه کافی آب نخوردین یا قند خونتون نوسان پیدا کرده.
چرا بعد از افطار اسهال میگیریم؟
اگه غذای چرب و سرخ کرده زیادی بخورید یا حجم زیادی آب و مایعات سرد مصرف کنید، دستگاه گوارش ممکنه بهش واکنش نشون بده.
بعضی ها هم به شیر و لبنیات حساسن و خوردنشون بعد از افطار باعث اسهال میشه.
چرا بعد از افطار معده درد میگیریم؟
پرخوری، خوردن غذاهای چرب و سرخ کرده، نوشیدن مایعات سرد یا مصرف غذاهای ادویه دار میتونه معده رو تحریک کنه. بهتره افطار رو با غذاهای سبک و کم چرب شروع کنید تا معده فرصت هضم پیدا کنه.
چرا بعد از افطار حالت تهوع دارم؟
احتمالاً به خاطر پرخوری یا خوردن غذاهای سنگین و چربه. وقتی معده برای ساعت ها خالی بوده و یهو حجم زیادی غذا دریافت میکنه، ممکنه بهش فشار بیاد و باعث تهوع بشه.
نوشیدن مایعات خیلی سرد یا سریع غذا خوردن هم میتونه این حس رو تشدید کنه. بهتره افطار رو سبک و آروم شروع کنید تا معده فرصت هماهنگ شدن داشته باشه.
چرا بعد از افطار سرگیجه میگیرم؟
سرگیجه بعد از افطار معمولاً به افت فشار خون، کاهش قند خون ناگهانی یا کم آبی بدن مربوطه. اگه بعد از افطار یک دفعه حجم زیادی غذا بخورید مثلاً یه بشقاب پر از برنج و مرغ ترش لاهیجان، بدن مقدار زیادی خون رو به سمت معده می فرسته و ممکنه فشار خونتون پایین بیاد. کم آبی در طول روز هم میتونه باعث این مشکل بشه.
پس بهتره افطار رو با مایعات ولرم، خرما یا یک خوراکی سبک شروع کنید تا بدنتون کم کم به شرایط جدید عادت کنه.
افطاری چی بخوریم؟
برای افطار بهتره غذایی انتخاب کنید که هم انرژی بخش باشه و هم راحت هضم بشه. با یک لیوان آب ولرم یا شربت عسل برای جبران کم آبی بدن شروع کنید. خرما هم میتونه گزینه خوبی باشه چون قند طبیعی و فیبر داره که به تدریج انرژی میده و قند خون رو تنظیم میکنه.
سوپ سبزیجات یا سوپ عدس هم انتخاب مناسبیه چون حجم سبکی داره و به معده فرصت آماده شدن میده. نان سبوس دار با پنیر کم چرب یا مغزیجات مثل بادام و گردو هم برای تامین انرژی طولانی مدت خوبه.
برای پروتئین های سبک، مرغ یا ماهی با سبزیجات بخارپز گزینه مناسبیه. بعد از این ها می تونید غذاهای اصلی تر مثل کباب یا خورشت های سبک مثلاً شیرین خورشت لاهیجان رو میل کنید.
یادتون نره که افطار رو آرام شروع کنید تا فشار زیادی به معده وارد نشه و انرژی تون به طور یکنواخت در طول شب پخش بشه.